Een Geschicht vun Herbert Witt (†): Hilligobend 1934
Dormols hebbt de Lüüd an’n Hilligobend öberall just so as an jeden Dag bit to’n Düsterwarden arbeit. Dat Fiern güng eerst Klock fief mit den Gottesdeenst los, bi den wi in de Kark de Wiehnachtsgeschicht to hören kreegen.
Ok 1934 stünnen wi achteran tohuus – as jedet Johr bi uns – ganz jibberig vör de Wohnstuvendöör und luurten op dat piepsige Klötern vun de lüttje glöserne Bimmel, de binnen in de Stuv in den Dannenboom mang all de Lichten, Kugeln, Krinken und dat Lametta bummel’.
Wi, dat wören miene beiden grötteren Bröder Klaus und Heinz, miene lütte Süster Lore, de veer Johr old wör und ick mit miene just 8 Johren. As uns endlich dat fiene Bimmeln to Ohren käm und de Döör opgüng, steebelten wi in’n Goosmarsch in de Stuv rin. Hier wör de ganze Huusstand bineen. Oma Ida stünn mit den Rüch an den warmen Kacheloben, Opa Hermann seet in sienen Schriefdischstohl, Vadder Heinrich und Mudder Paula harrn dat Plüschsofa beleggt. Anni, unsere Köksch, seet mit de beiden Vizen Korl und Krischan, de je ok to den Huusstand gehörten, an den Stuvendisch.
De ganze Stuv röök wunnerlich noh Dannengröön, Talglicht und dat groote Weetenbrot, dat op den Disch stünn.
Wi Göörn stellten uns as de Orgelpiepen vör den mächtigen Dannenboom op, de blangen de Standklock stünn. Lore möök eehren Knicks und wi Jungs eenen Deener und seggten unsere Wiehnachtsgedichte op, de Anni uns intrichtert harr. Lore füng an mit: „Leebe goode Wiehnachtsmann (de gornich dor wör),kiek mi nich so böösen an, een lütte Deern bün ick man, veel beeden kann ick nich, Wiehnachtsmann vergeet mi nich!“
Denn käm ick an de Reeg mit: „Wiehnachtenobend, denn kummt dat vun boben, denn danzt de Müüs in Grootvadders Hüüs…….“
Vun Heinz hör man: „Nehm achter Steen und Muurn de leeben Kinner luurn…….“
Toletzt käm Klaus, de all Hochdütsch leernt harr mit: „Draußen vom Walde komme ich her, ich kann Euch sagen, es weihnachtet sehr…..“
Wieldes schuulten wi all jümmers noh den grooten Wäschekorv mit de Deek doröber, de ünner den Stuvendisch stünn.
Man de Bescheerung leet noch op sick luurn. Toeerst müssten all’ de gängigen Wiehnachtsleeder sungen warden. Ob dat so good klungen hett as in de Kark, weet ick nich, obers fierlich wör dat liekers.
Achteran hett Vadder – as jedet Johr – dat groote, duftige Weetenbrot ansneeden, dat Mudder extra to Wiehnachten backt harr. Jedereen kreeg eenen orrigen Kanten dorvun in de Poten drückt und denn marscheer’ de ganze Sippschopp dormit noh de Achterdeel. Dor dörften wi dat Brot an de Deerten verfodern. De schulln doch ok wat vun den Hilligobend mitkriegen. Unser Jesuskind is doch sogor in eenen Stall op de Welt koomen und hett in eene Krüff leegen.
Meist alle Deerten kreegen wat vun dat Brot af: de beiden Peer, de Koh, de Höhner und dree vun de veer Swien. Een vun jüm hett je Pech hatt, dat hett kort vörher nämlich för den Wiehnachtsbroden herholen müsst.
Nu endlich güng dat an de Bescheerung. Toeerst kämen de Lüüd an de Reeg. De müssten je achteran in de Kök orrer de Deerten fodern und de Koh melken. Dornoh geev de Korv ok wat för uns Göörn her. Wi kreegen eerstmol een Poor deftige swatte Wullstrümp, de unsere Omas knütt harrn. Dat wören Strümp, de reckten vun de Fööt bit an den Achtersten. Se wören mit twee Strapse an’t Leibchen, wat ok unsere Ünnerbüx wör, antüdelt.
Lange Büxen geev dat dormols noch nich för uns. Wi müssten ok winterdags mit unsere kneelangen Manschesterbüxen und de swatten Strümp trechtkomen.
Vergeeten heff ick den Hilligobend 1934 deswegen nich, wieldatt ick dormols miene eersten – und wat veel wichtiger wör – miene eegenen Strietschoh kreegen heff, een Poor nogelnee Hudoras. Miene Öllern güng dat to de Tied noch bannig klöterig, trotzdem heff ick de kreegen, wieldatt man hier ohne Strietschoh in’n Winter binoh as amputeert gelln dee.
As Nummer Dree vun uns Göörn wör ick sünst jümmers een – as man hüüt seggt – „pflegeleichter Second-hand-Konsument“. Ick müsst’, wenn dat irgend güng, regelmäßig de afleggten Plünnen vun miene grooten Bröder opdregen. Dat füng mit de Ünnerbüxen an und hör mit de Steebeln op.
Man, bi de Strietschoh wör dat anners, de kunnen mitwassen. De harrn Krallen, mit de man se an jeden Steebel anklemmen kunn. Deswegen sünd de nich so oig verarvt worden.
Strietschohloopen kunn ick all. Dat harr ick verleeden Winter mit een Poor afleggte stumpe Schrubendampers vun Opa Graumann leernt.
Am leevsten wör ick dormols noch an’n Hilligobend in’n Düstern mit miene needen Strietschoh op dat Is gohn.
Ok Jo wünsch ick een gesegentes Wiehnachtsfest, eenen gooden Rutsch in’t nee Johr und Freeden op de Erd.